Ambitie
het nieuwe Operaplein, Antwerpen / © Hanne Struyf
Onder de titel 'Rotterdam wordt groen!' presenteert de stad in de inkomhal van de bibliotheek acht grote projecten die in de loop van de komende jaren worden gerealiseerd. 'Van groen word je blijer!' staat er, en dat is te zien. De maquettes zijn imponerend en wekken de vrolijke belangstelling van jong en oud. De ambitie is groot, de lat ligt hoog: zo transformeert de lawaaiige autoweg Westblaak tot het ruime rustige Blaakpark, wordt de reuzenrotonde Hofplein een levendig stadsplein, en krijgt Rotterdam met het Hofbogenpark haar eigen equivalent van de New Yorkse High Line: een twee kilometer lang parkviaduct in het spoor van de voormalige Hofpleinlijn.
Een vast en vanzelfsprekend ingrediënt in al deze plannen: bomen. Want 'bomen zorgen voor schaduw waardoor het minder heet wordt op straat. Doordat de wind door de takken waait, voelt het minder warm aan. Hun wortels zuigen het water van de regen op, waardoor je minder last hebt van plassen op straat.' Het klinkt als een les toekomstbestendigheid voor kleuters, maar het is klare, duidelijke taal van een stadsbestuur dat vooruit kijkt.
Honderd kilometer ten zuiden van Rotterdam ligt een in omvang vergelijkbare havenstad. Maar als je over het viaduct via de Antwerpse Ring over de skyline uitkijkt zie je al dat hier andere prioriteiten gelden: het groen dat boven de gebouwen uit rijst is schaars. In de binnenstad moet je immers goed zoeken naar een volwassen boom. Bomen zijn in Antwerpen te duur in onderhoud, en daarom hebben nieuwe pleinen een andere kleur: zittend op een bankje op het Operaplein of het Zaha Hadidplein - allebei aan de voet van iconische gebouwen - kun je maar moeilijk afleiden welk seizoen het is, omdat er amper een plukje groen te bespeuren valt.
Of toch, het nieuwe Mediaplein is een uitzondering: daar werden tien minuscule boompjes aangeplant. Kort na de oplevering noemde de schepen (= de wethouder) voor stadsontwikkeling en ruimtelijke ordening de nieuwe inrichting trots 'een groene long in een dichtbevolkte wijk'. Tja - in een zee van grijs word je zelfs van een beetje groen al blijer.
Deze tekst verscheen in oktober 2022 onder de titel ‘Groen in de stad’ in Blauwe Kamer, tijdschrift voor landschapsarchitectuur en stedenbouw.
het nieuwe Zaha Hadidplein, Antwerpen / © Hanne Struyf
