‘je kunt jezelf ook seizoenen toestaan: oké, ik moet rusten, het wordt nu winter voor mij’
© Eva Donckers
Hoe gaat het?
‘Goed! Al zit ik op deze mooie zondag te werken op kantoor.’
En ik die dacht dat je aan dat soort leven ontsnapt was, door je bij te scholen tot tuinontwerper. Is dat niet wat mensen doen om meer buiten te zijn?
‘Ik ben ook nog altijd theatermaker. Wanneer ik toneelspeel, ben ik even gelukkig als wanneer ik met mijn handen in de grond zit. Dat zijn allebei helende ervaringen – misschien omdat ze zoveel concentratie vereisen op dat ene moment, en je er de tijd even door vergeet.’
‘Alleen is toneelspelen maar een klein stukje van mijn leven als theatermaker. Momenteel ben ik bijvoorbeeld vooral veel aan het regelen voor mijn voorstelling Finding Willard. We gaan daarvoor elk seizoen filmen in het Amerikaanse dorp Willard, en door de covidmaatregelen moet ik nu het hele werkschema voor alle medewerkers herpuzzelen. Nee, het is niet zo dat het hier nu rustiger is doordat ik ook tuinontwerper ben geworden.’
Wat is dan de plaats van het tuinwerk in je leven?
‘Ik was als tiener al heel fanatiek met tuinen bezig. Toen ik een jaar of vijftien was, hadden mijn ouders een huis gekocht met een grote, lege tuin, en ik vroeg of ik er een vijver in mocht aanleggen. Dat vonden ze prima: iets wat me zou bezighouden. Dus maakte ik een heel grote vijver en later kreeg ik voor mijn verjaardag een serre waarin ik bloemen kweekte om uit te planten in de tuin. Ik deed niets liever. Als mijn vrienden belden om op stap te gaan, wou ik eigenlijk altijd liever in de tuin blijven werken.’
‘Maar ik speelde ook graag toneel, en in het vijfde middelbaar moest ik kiezen: tuinbouwschool of woordkunst-drama. Omdat ik slaagde voor de ingangsproef woordkunst-drama, koos ik daarvoor. Van dag op dag stopte ik met tuinieren, toneel nam mij helemaal in beslag. Als ik tuinen rook, of de herfst in het bos, overviel me wel altijd een gevoel van heimwee. Het leek een verloren droom.’
‘Na enkele jaren als afgestudeerde theatermaker raakte ik uitgeblust. Tot ik op vakantie een paar mooie parken bezocht en bedacht: zou ik daar nog iets mee kunnen? Ik was jarenlang zo hard samengevallen met theater dat het niet in me was opgekomen, maar plots was daar het verfrissende idee dat ik ook nog tuinontwerp zou kunnen studeren. En dat heb ik vervolgens gedaan.’
Op je tuinenwebsite schrijf je dat je ‘inspirerende buitenruimten’ ontwerpt. Waarin kunnen tuinen ons zoal inspireren?
‘Ik probeer vooral te tonen dat een tuin of terras iets heel anders kan zijn dan een openluchtwoonkamer die je moet schoonhouden – sommige mensen zouden de tuin het liefst stofzuigen. Er is buiten zoveel meer mogelijk, maar veel mensen hebber er geen idee van. In eerste instantie vinden ze allerlei dingen te vuil, of ze gaan ervan uit dat ze een grote boom sowieso beter laten weghalen omdat die “te groot” is. Als je dan vraagt wat precies het probleem is, weten ze het zelf ook niet altijd zo goed. Soms is het kwaad al geschied wanneer ik in een tuin kom, dan vragen mensen me bijvoorbeeld om een supernatuurlijke tuin te ontwerpen en hebben ze alvast het hele perceel braakgelegd, inclusief de bomen die er stonden.’
‘Maar het is ook dankbaar werk, want voor veel mensen, zeker in Vlaanderen, zijn de voordelen van beplanting nog helemaal nieuw, en dan kan ik ze met enkele voorbeelden al anders doen kijken. Als ik bijvoorbeeld toon dat je een gevoel van ruimte kunt creëren door een struik zo te positioneren dat het lijkt alsof er nog een stuk tuin achter ligt. Of als ze zien hoe de grenzen van een perceel diffuus worden wanneer je een plant over de tuinmuur laat klimmen. Ik merk dat het heel belangrijk is dat ik dat allemaal vertel. Ik werd onlangs gevraagd door een vrouw die haar tuin “superlelijk” vond en alle planten wou laten vervangen door andere. Toen ben ik eerst met haar door de tuin gewandeld om te vertellen wat die planten aan het doen waren, waarom ze er op dat moment uitzagen zoals ze er uitzagen. Aan het eind van dat verhaal zag ze er al veel meer potentieel in.’
Heeft je tuinwerk ook jouw kijk op het leven nog veranderd?
‘Hoe planten komen en gaan in de seizoenen, dat vind ik wel een heel goede metafoor voor veel dingen. Verdorren, een beetje doodgaan, onder de grond kruipen … om uiteindelijk weer door de zon naar buiten te worden gelokt. Een vaste plant die nu in je tuin staat weg te kwijnen, keert volgende zomer misschien wel groter dan ooit tevoren terug. Die seizoenen zou je ook in een mensenleven kunnen toestaan. Ik vind het gek dat wij ons zo hebben georganiseerd dat we altijd maar blijven doordoen, en bij het minste verdorren of terugtrekken dringend een oplossing zoeken: een pilletje, een therapie ... Je zou ook kunnen denken: oké, ik moet rusten, het wordt nu winter voor mij.’
tekst: Dorien Knockaert
Dit artikel verscheen op 30 oktober 2021 in De Standaard Magazine.
